De kantorenmarkt blijft stabiel in het eerste half jaar van 2022 ten opzichte van het eerste half jaar in 2021, ondanks een dalende leegstand. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van Cushman & Wakefield over transactiedynamiek, aanbod en leegstand op de Nederlandse kantorenmarkt. Van alle kantoorruimte die in Nederland op de commerciële vastgoedmarkt wordt aangeboden, staat slechts 8,2% leeg. Dit is het laagste niveau in 20 jaar tijd.
Het afgelopen half jaar werd het sentiment op de markt vooral bepaald door gebrek aan aanbod van hoogwaardige kantoren op toplocaties. Deze schaarste heeft een dempende uitwerking op de transactiedynamiek. De opname over het eerste half jaar (390.000 m²) ligt op een vergelijkbaar niveau als vorig jaar rond deze tijd (402.000 m²). Ook ten opzichte van het vorige kwartaal (180.000 m²) was er in het tweede kwartaal sprake van toename. Deze opname had hoger kunnen uitvallen, mits het aanbod beschikbaar zou zijn geweest op de locaties waar gebruikers zoeken.
Jan Verhaegh, Head of Office Consultancy bij Cushman & Wakefield: “Het aanbod kantoorruimte op de Nederlandse vastgoedmarkt daalt al jaren gestaag. Enerzijds door nieuwe ingebruikname en anderzijds door het gevolg van transformatiedynamiek naar andere functies als wonen, hotels of huisvesting voor speciale doelgroepen zoals studenten en meer recentelijk vluchtelingen. Twee jaar coronapandemie heeft aan die dalende trend geen einde gemaakt.”
Thuiswerken leidde niet tot leegstand
De uitbraak van de coronapandemie leidde tot speculatie over overbodige kantoorruimte door de omarming van thuiswerken. Hoewel het thuiswerken een vaste plek in de werkweek van de gemiddelde kantoorwerker heeft ingenomen, heeft het tot nu toe niet tot toename van leegstand geleid. Sterker nog, ten opzichte van januari 2022 is de leegstand met 0,2%-punt gedaald tot 8,2% en bevindt zich hiermee op het laagste niveau in 20 jaar tijd.
De grote steden van Nederland kennen vanwege hun populariteit bij gebruikers doorgaans lagere leegstandspercentages dan het Nederlands gemiddelde. In Utrecht en Den Haag bevindt het leegstandspercentage zich onder het frictieniveau en ook Rotterdam heeft voor het eerst in lange tijd een leegstand dat zich significant onder het Nederlandse gemiddelde bevindt. In Amsterdam is echter een tegenovergestelde trend zichtbaar: de leegstand nam gedurende het jaar toe van 6,4% naar 7,1%, omdat er in het afgelopen half jaar een aantal nieuwbouwontwikkelingen zijn opgeleverd.
Jos Hesselink, Research Lead Netherlands bij Cushman & Wakefield: “Als alle, nu bekende, huisvestingsbewegingen ook daadwerkelijk resulteren in nieuwe ingebruikname, zal dit leiden tot een jaaropname van ongeveer 1,0 miljoen m² in 2022. Cruciaal hierin is de beschikbaarheid van voldoende hoogwaardig aanbod op de toplocaties van Nederland. Dit ligt momenteel op ongeveer hetzelfde niveau als eind 2020 bij een licht gestegen leegstand van 8,2% naar 8,4%. In de vijf grootste steden is zelfs sprake van een aanbiedersmarkt, omdat de leegstand zich daar (behoudens in Rotterdam) onder het gewenste niveau van frictieleegstand bevindt. Dit kan leiden tot verdere polarisatie op de kantorenmarkt omdat de vraag zich steeds meer concentreert in steden met het minste aanbod.”
De opname uitgesplitst naar sector onderschrijft de stabiele ontwikkeling op de kantorenmarkt en zijn in lijn met hun langjarige gemiddelden.
Stedelijke koplopers
De grootste transactie die in de eerste helft van 2022 werd gerealiseerd betreft de huur van 6.500 m² door de gemeente Rotterdam in kantoorgebouw Groot-Willemsplein in het centrum van de havenstad. In Zwolle tekende ABN AMRO verzekeringen (opnieuw) voor 4.400 m² in de IJsseltoren. Online veilingwebsite Catawiki betrok circa 4.000 m² in het voormalige winkelpand van V&D op de Kalverstraat, waar medehuurder Bestseller is verhuisd naar het fashion cluster in de Amsterdamse Houthavens (2.200 m²). Het lijstje grote transacties wordt afgesloten in Utrecht waar communicatieplatform Trengo met circa 4.000 m² haar intrek heeft genomen in het nieuwe Central Park gebouw. De succesvolle Utrechtse IT-incubator Dotslash heeft met de huur van 4.000 m² een einde heeft gemaakt aan tien jaar leegstand van het kantoorgebouw Drommedaris aan het Europaplein.
